Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

اللهم اجعل وساوس قلبي خشيتك و ذكرك

Бу дуода нега “ҳошият”, яъни  “қўрқиш” аввал зикр қилмоқда? Бунинг сабабини билишни истайсизми?  Сабаби – қўрқув бандада доим бўлиши керак бўлган зарурий амал бўлгани учун ҳам, биринчи навбатда унинг  зикри келади. Чунки муҳаббат хавфдан, қўрқувдан ғолиб бўлса, бидъатга йўл очилади. Қўрқув муҳаббатни шариат чегарасида бўлишини таъминлаб туради. Шайх Шоҳ Абдулғоний рахматуллоҳи алайҳ айтади:

واما من جاءك يسعى . و هو يخشى

"Аммо ҳузурингга шошилиб келган...  ва қўрққан эса..." (Абаса сураси, 8-9-оятлар).

Бу оятда саҳобанинг югуриб келиши муҳаббат сабабидан эди. Ва у қўрққан ҳолатда эди. Бу ҳолдир. Яъни, унинг муҳаббати қўрқишга сабаб бўлди. Бундан маълум бўладики, агар муҳаббат қўрқув чегарасини бузса, бидъатга айланади.

Қўрқувнинг зидди муҳаббатдир. Лекин ҳадиси шарифда муҳаббатнинг ўрнига нега зикр деб айтилди? Чунки  зикр муҳаббатнинг сабаби ва муҳаббатнинг мевасидир. Кимки зикр қилса, бундан маълум бўладики, унда муҳаббат бор. Муҳаббат қилсаю, аммо Аллоҳ таолони зикр қилмаса, у муҳаббатида содиқ эмас. Шунинг учун мунофиқлар зикр қилувчи бўлмайди. Улар зикр қилувчилар рўйхатидан чиқарилади. Ким муҳаббатда содиқ бўлмаса, зикр қилувчи ҳам бўла олмайди.

 Ҳаким Муҳаммад Ахтарнинг  "Маваҳиби Раббани" китобидан

Замира Тўйчиева таржимаси